GIANGKON ni Minglanilla Municipal Administrator Concordio Mejias nga dunay mga luna nga gipanag-iya na sa lungsod ang wala pa matitulohi hangtod karon ug tax declaration lang ang gihuptan nga mga dokumento.

Base sa audit report sa 2017, matod sa Commission on Audit (COA), dunay 67 ka mga yuta nga iya sa lungsod ang gisuportaan lang og tax declarations.

“The rights of ownership cannot be obtained through mere possession of Tax Declarations,” sumala sa COA.

Ang financial statements sa Minglanilla hangtod sa Disyembre 31, 2017 nagpakita nga dunay kinatibuk-ang P41,811,653.54 ang natala nga Land Account nga mga tax declaration lang ang mga dokumento.

Sigon sa mga state auditor usa kini ka kalapasan sa Section 148 sa COA Circular No. 92-386.

Nabantayan usab sa COA nga wa magkatakdo ang mga record tali sa Accounting Office ug mga record sa tax declarations sa Assessors Office sa lungsod nga hayan niresulta sa over o understatement sa land account.

Si Mayor Elanito “Lani” Peña nimando na sa municipal accountant, treasurer ug assessor nga mohimo og inventory ug itakdo ang mga record aron ma-facilitate ang registration sa mga luna ubos sa Torrens Title System.

Gipasabot ni Mejias nga padayon nila gilihok karon ang mga dokumento aron matitulohan na ang ubang mga lote nga gipanag-iya sa munisipyo nga mga tax declaration pa lang ang mga dokumento.

Apan gibutyag niya nga tungod sa kadako sa penalty nga bayranan sa lungsod sa capital gain tax sa Bureau of Internal Revenue (BIR) nga niabot og kapin sa P80,000 ang usa sa nakaingon usab nganong wa pa matitulohi ang ubang mga luna.

Sumala niini dili mosugot ang COA nga ang munisipyo ang mobayad sa penalty.

“Usa na sa mga problema nga kinsa may among pabayron, ang personal ba nga kwarta sa mayor. Dugay naman gud ning isyuha, ato pa ning una nga buhi pa si anhing Mayor Eddie Selma,” sigon ni Mejias dihang nahinabi sa Superbalita Cebu.

Giimbestigar na usab nila kon kinsa ang nakahimo og lapso nganong dunay penalty sa bayranan sa buhis sa BIR.

“Ang akong mga empleyado giimbestigar moingon man sad nga amo nanang gihatod didto sa BIR. Moingon sad ang taga Accounting nga nagtuodtuod lang sad sila ba. Usa ra jud siya ka adlaw nga nasipyat pero dako kaayo’g penalty nga gihatag sa BIR,” dugang niini.

Nahangyo hinuon nila ang BIR nga inay magtubo kada buwan ang penalty, ipabilin lang ang gidak-on sa bayrunon kay gipangitaan na kini nila og paagi aron mabayran.

Iyang gitataw sa 67 ka mga luna, dunay unom ang natitulohan na ug nakapangan na sa munisipyo samtang ang uban napirmahan na sa mga tag-iya ang absolute sale.

Gidugang niya kasagaran sa mga tax declaration base sa ilang record kay nabayran na didto sa Bureau of Land.

Siya nipahibawo apil sa mga luna nga tax declaration lang ang mga dokumento kay ang lote nga gibarugan sa Minglanilla Central School, ang plaza sa lungsod ug ang gibarugan sa munisipyo.

Bisan kon gipuy-an na og mga pamilya ang ubang mga lote nga gipanag-iya sa lungsod apan giingong ila na kining gipahibawo nga kon gamiton na, mohawa sila. (S)