Opinyon

Binghay: Nagka-anam ka daghan ang natakdan

Jaybee Binghay

MISAMOT na ka daghan ang natakdan ining Corona Virus gikan sa Wuhan, China maong mi-daghan sab ang nanga-rattle labi na niadtong kuwang sa kahibalo unya nakadungog lang sa estoryang pinasa.

Ang atong Nasudnon Pangagamhanan nagpakatap na og mga impormasyn aron kita mas makasabot unya maka-likay ining sakita.

Sayod kita nga kining Corona virus nakuha gikan sa na-infected nga mananap nga mitabok sa tawo pina-agi sa pagkaon ini. Ang maong kagaw motakod pina-agi sa droplets (plema o laway) sa masakiton sa iyang pag-ubo, pagpanghatsi, sip-on o gamit sa kamot nga gikan mihikap sa iyang baba o ilong.

Ang mortality rate ini 2-3% ra. Pasabot nga sa kada 100 nga mataptan ini, 2 ngadto sa 3 ra ang mangamatay unya ang nahabiling 97 ma ulian og mabalik sa normal. Galing lang paspas kining mokatap ikumparar sa ubang trangkaso o flu unya kasagarang dali matakdan kadtong edaran o duna na daay mga komplikasyon sa lawas sama sa pneumonia.

Tungod kay dali man kining motakod, angay magpalayo sa mga gipang-ubo, hilanat, o trangkaso kay ang droplets ini nga gikan sa ilang baba maoy nagdala sa virus. Kini nga droplets magpabiling buhi 8-24 oras maong likayan una ang pag biyahi, suroy-suroy sa mga lugar nga daghan og tawo, o adto sa ospital kay ang mga nahikapan sa masakiton taas og tsansa nga mabalhin labi na kung ang kamot madapat sa imong baba, ilong, o mata.

Rekomendado ang kanunay nga paghugas sa kamot, paggamit og alcohol ug di paghikap sa nawong maong mas rekomendado ang pagsul-ob og mask sa masakiton. Ang pagsuot ini makatabang sab aron ang kagaw sa kamot di mapahid sa mata, baba o ilong. Likayi sab ang paglugod sa mata, biso-biso o halok.

Stay healthy. Pasabot, saktong katulog, ehersisyo, kaon og masustansiyadong pagkaon (utanon o prutas), inum og daghang tubig ug vitamins para motaas ang resistensiya.

Mangabre sa bintana aron maka sulod-guwa ang presko nga hangin.

Katapusan, pagpuyo lang una sa balay aron luwas sa takod.

THREAT. According to a Capitol consultant, the Cebu City Government is threatening to shut down the Cebu North Bus Terminal at the back of SM City Cebu (left) and the Cebu South Bus Terminal along N. Bacalso Ave. for operating without a business permit. The Province, which runs both terminals, maintains that it operates the facilities as a public service for passengers going to the province and vice versa. /

CH to Capitol: Explain terminals’ lack of biz permits

3-meter easement violators to receive cease, desist order

LTFRB 7: Fare hike to P40 unlikely

House ethics panel find complaint vs Alvarez sufficient

Marcos to certify amendments to Rice Tariffication Law as urgent