Sa kadaghan nang nabutyag nga mga kaso sa pagpangilad ug reklamo sa mga biktima, ang sindikato makahigayon gihapon sa pagdiskarte sa laing dagway ug panahon.

Makaalarma ang lab-as nga taho nga dunay nangabiktima sa dakbayan sa Lapu-Lapu sa ‘double your money’ investment scam nga nakakuha sa kinatibuk-an nga P10 milyunes, kapin o kuwang.

Ang mga biktima nangayo na og tabang sa buhatan ni Lapu-Lapu City Mayor Junard ‘Ahong’ Chan kagahapon, Enero 24, 2023, tungod sa ilang gitumbok nga ang suspek nagpaila nga kanhi kawani sa City Government.

Dugang sa mga biktima, wala usab sila magtuo nga mangilad human nagsilbi nga piyanista sa simbahan sulod na sa 27 ka tuig. Makatingala. Dili kaha biktima usab siya sa pagpangilad? Halos dinagkong pangilad nagsubay sa Ponzi scheme, lisod masubay ang utok tungod sa nagkadenang pagpamiyembro.

Komon sa saad sa eskima mao ang taas nga kita uban sa gamay lang o walay risgo. Nasukwahi kini sa normal nga konsepto sa ekonomiya nga ‘kon unsa kataas ang kita, ingon usab kataas ang risgo.’

Gidani ang mga biktima sa Lapu-Lapu sa pagbubo og puhonan sa negusyo sa bugas, pagpamaligya og yuta ug uban pa. Dunay garantiya nga modoble ang puhonan human sa usa ka buwan? Klaro na.

Apan dili hingpit mabasol ang mga biktima. Gawas nga maayong mababa (uban wa sab seguro masayod nga sila nangilad), usa ka artikulo sa sikolohoya naghisgot bahin sa Fomo o fear of missing out. Ang Formo giingong normal nga pagbati nga mabalaka nga mabiyaan sa opurtunidad nga miabot o ang gitawag nga ‘the next big thing.’ Dili ba pangandoy sa tanan nga molambo bisan kadtong kuwartahan nang daan?

Busa, dili lang kabus ang maigo sa scams o pangilad, lakip na ang mga adunahan. Ang nabutyag nga scam sa Lapu-Lapu magsilbing laing pasidaan sa tanan.

Maayong maningkamot sa normal nga pamaagi aron dili maapiki human masikwati sa mga diskarte.