HUMAN gisumitir ni kanhi chief Justice Renato Puno kang Presidente Rodrigo R. Duterte ang ilang gisulat nga bag-ong Constitution nga mao ang Pederalismo, ang katapusang turno niini mao ang Kongresso aron pagtuman sa kagustohan sa atong presidente nga pulihan ang atong 1987 Constitution.

Kung di man pagpaka-aron-ingnon nga tutol usab ang Malakanyang sa postponement; si Senate President Vicente “Tito” Sotto, sumala pa niya upat lang daw ka senador ang mipabor nga usbon ang atong batakang balaod gikan sa Unitary Presidential, ngadto sa Pederalismo.

Ang katarungan ni House Speaker Pantaleon Alvarez, kapos nadaw sa panahon tungod kay bulan sa Enero, daghan daw kunong mag-absent kay duol na ang kampanya.

Atong hinumdoman nga magsugod ang kampanya sa lokal, bulan pa sa Marso, kay 45 days raman, para sa mga senador tunga-tunga sa bulan sa Pebrero.

Duha ka Congressman ang atong gipangutana kung kinahanglan ba nga i-postpone ang eleksiyon kung tutokan pag-ayo sa Kongreso ang pagtagad sa Pederalismo?

Matud pas duha ka magbabalaod di kinahanglan, kaya kining mahuman sa dili pa ang Pasko, tungod kay gikan sa Agosto upat ka bulan hangtud sa bulan sa Disyembre.

Sa laing bahin, kinahanglan ba gyod nga mag Pederalismo ta aron mo-asenso ang atong nasud? Kini ang pangutana nga nagkinahanglan og lawon nga tubag, tungod kay karong panahona, pinaagi sa sa R.A. 7160 nga mas na-ila nga Local Government Code, gipagawas na og hinayhinay ang gahum gikan sa sentralisadong sistema sa lokal nga gobyerno.

Sa nasudnong pagpangulekta og buhis, may bahin na ang lokal nga gobyerno, nga karon mao ang Internal Revenue Allocation kon (IRA), 60-40.

Maayo man ang Pederalismo, pero kung anaa pa gihapon ang political dynasty, walay mahitabo sa atong nasud. Kung bag-uhon man ang atong sistema sa batakang balaod, kinahanglan unta nga mga bag-ong nawong sa politika ang atong makita gikan sa taas ngadto sa ubos.

Bag-ong Pilipinas, bag-ong sistema sa atong batakang balaod, pero, karaang dagway sa mga politiko lang gihapon ang atong makita karon.