Usa ka payong nga organisasyon sa industriya sa IT BPM sa Central Visayas nanawagan sa Nasudnong Gobyerno sa Martes, Disyembre 21, nga tan-awon ang paspas nga pagpahiuli sa mga pampublikong kagamitan ug serbisyo human sa Super Typhoon Odette tungod kay gibanabana nga ang nawala sa kita moabot na og P5 bilyon.

Si Buddy Villasis, executive director sa Cebu IT BPM Organization (CIB.O), ni-record og pamahayag sa Martes, Disyembre 21, nga nagpadayag sa iyang kabalaka sa industriya bahin sa “grabe nga kahimtang sa Sugbo” lima ka adlaw human sa Odette, nga miigo sa kadaghanang bahin sa Kabisay-an ug pipila sa Northern Mindanao niadtong Disyembre 16, 2021.

Siya miingon nga ang CIB.O “is looking at major losses on a greater economic scale.”

“As of today, local conservative estimates of revenue losses are at a minimum of P5 billion already. We cannot afford this to continue,” matod ni Villasis. Wa siya mohatag og breakdown sa P5 bilyones.

“Roads are not totally cleared yet from debris. Wires, poles, GI sheets, trees, among others, still litter the streets posing danger to motorists and pedestrians alike,” ingon niya.

“We still have no power and water supply. Telcos are down, although we could get signals in some pocket areas, but communication is too difficult due to unstable mobile signals/reception,” dugang niya.

Ang National Grid Corp. of the Philippines nagkanayon sa usa ka pamahayag niadtong Disyembre 20 nga ilang gipahiuli ang mga serbisyo sa transmission sa kuryente sa Cebu, Leyte ug Samar.

Ang mga distribution utilities sama sa Visayan Electric ug Cebu Electric Cooperative (Cebeco) nisaad sa tigom niadtong Disyembre 18 uban ni Cebu Gobernador Gwendolyn Garcia nga ibalik ang kuryente sulod sa Disyembre 19-25.

Ang mga bahin sa franchise areas sa Visayan Electric ug Cebeco aduna nay kuryente.

Gipadayag usab ni Villasis ang pagkadismaya sa pagtan-aw sa taas nga linya sa mga tawo sa mga ATM, gasolinahan, charging station, ug mga tinubdan sa tubig.

“We at CIB.O is calling on the National Government and relevant authorities to look at this situation with top priority. If we continue to have zero utilities and public services, chaos and looting, and other forms of public disorder will not be a remote possibility,” ingon niya.

Nanawagan sa Nasyonal nga Gobyerno nga himuon nga “nasyonal nga emerhensya” ang kahimtang sa post-Odette sa Sugbo, ang CIB.O pinaagi ni Villasis, naghangyo niini nga “molihok dayon aron matabangan nga mapasig-uli ang among panguna nga mga kinahanglanon aron mabuhi.”

Si Presidente Rodrigo Duterte nibisita sa Argao, Cebu, diin nag-landfall si Odette, aron sutaon ang kadaot nga nahimo sa super typhoon.

“During the height of the pandemic, the IT-BPM industry saved the national and local economies, but with the current situation in Cebu, we cannot not operate. Lots of other businesses within and outside the IT BPM ecosystem cannot operate without power and relevant utilities,” ingon ni Villasis.

Ang Sugbo adunay susamang kadaot human sa Super Typhoon Ruping niadtong Nobiyembre 12, 1990, nawad-an og kuryente, komunikasyon ug linya sa tubig ug nakakita sa mga imprastraktura nga nadaut ug naguba. Ang pagkaayo ug pagpasig-uli miabut paglabay sa usa ka bulan diin si Gobernador Emilio Osmena Jr. midangop sa Malakanyang ug mga nasudnong ahensya alang sa tabang.

Si Villasis nibisita sa mga news media office sa Sugbo niadtong Martes sa buntag aron ipadala ang iyang recorded statement pinaagi sa Bluetooth tungod kay wala siyay mobile signal. Iyang girekord ang iyang pamahayag sa dashcam sa iyang sakyanan.

“My vehicle is my only source of power to charge gadgets given the present blackout,” siya nagkanayon.