Hinayhinay nang mabalik ang panginabuhian sa mga mag-uuma sa lungsod sa Dalaguete sa habagatan sa lalawigan sa Sugbo human naapektohan ang ilang kita sa panahon sa kaestrikto sa protocol sa pandemiya sa coronavirus disease 2019 (Covid-19).

Kini ang taho sa Department of Agriculture (DA) 7 nga nagsubay sa pagpalambo sa dakong tinubdan sa mga utanon ug lagutmon o nailang vegetable basket sa lalawigan sa Sugbo.

Si Joel Elumba, officer-in-charge ug director sa DA 7, nibutyag sa SunStar Cebu niadtong Lunes, Hunyo 20, 2022, ang produksiyon sa mga utanon sa Dalaguete karon estabilisado na human wala nay estriktong babag batok sa Covid-19 sa mga utlanan sa lalawigan.

Sa 2020, dili mominos nikunhod og 60 porsiyento sa pagtumod sa mga utanon gikan sa lungsod tungod sa kaestrikto sa mga utlanan padung sa siyudad sa Sugbo.

Tungod sa daghang quarantine checkpoints, ang toneladang mga utanon ang natanggong ug gibaligya na lang sa ubos nga presyo sama sa repolyo nga tag P5 matag kilo gikan sa tag P65, tungod sa overproduction.

Si Elumba nagkanayon nga ang presyo sa mga utanon sa lungsod nabalik na sa normal sa matag kilo human ang alert level sa Cebu province gipaluagan sa alert level 2.

Mas sayon na ang pagtumod sa mga mag-uuma sa ilang produkto sa Cebu City sama sa Carbon ug uban pa.

Kon mahitabo og balik ang pag-estrikto sa protocol sa Covid-19, si Elumba niingon nga ang DA nipalig-on sa ilang technology transfer, labi na sa Barangay Mantalongon, nag-unang vegetable producer sa Dalaguete.

Usa ka technology transfer motabang sa pagpaumento sa agricultural productivity, cut production costs, ug pagpaubos sa consumer prices.

Ang mga mag-uuma gitudloan sa pag-obserbar sa good agricultural practices (GAP), Integrated Pest Management (IPM), lakip sa Integrated Pest Control (IPC), ug paggamit sa maayong liso.

Ang mga mag-uuma gidasig sa farming consolidation, diin ang mga produkto sa umahan mahiusa, busa dako ang pagbiyahe inay mag-iya-iya.

Samtang, si Elumba nagkanayon nga ang ikaduhang hugna sa rice farmers’ cash subsidy nga balor og P5,000 gikatakda nga ihatag sa unang semana sa Hulyo, sukwahi sa unang pahibalo nga ning buwan sa Hunyo.